حافظان شریعت یا جاسوسان ملا هبت؟

هبت‌الله آخوندزاده؛ رهبر طالبان، در نشستی در قندهار، استخبارات را «ستون فقرات» رژیم این گروه خوانده و از نیروهای استخبارات خواسته است که «برنامه‌های تخریبی آشکار و پنهان دشمن را خنثی کنند.»

 

رهبر طالبان گفته که استخبارات نباید اجازه دهد کسی به شعایر اسلامی و دینی توهین یا بی‌احترامی کند.

 

هبت‌الله همچنین به نیروهای استخبارات طالبان توصیه کرده است که «از بازداشت افراد بر اساس شبهه اجتناب کنند، با مردم با ترحم برخورد کنند، از ظلم بر زندانیان بپرهیزند، اسرار را حفظ کنند و در اجرای شریعت استوار باشند.»

 

تشکیلات استخبارات طالبان از مخوف‌ترین نهادهای وابسته به این رژیم است که از همان آغاز مسئولیت تجسس، شناسایی، بازداشت، شکنجه و حتی قتل مخالفان و منتقدان پیشین این رژیم را به عهده داشته است. 

 

نهادهای حقوق بشری و سازمان‌های بین‌المللی، گزارش‌های تکان‌دهنده‌ای از عملکرد استخبارات طالبان منتشر کرده‌اند که بر بنیاد آن برخی از عوامل این سازمان مخوف در کشتارهای فجیع مخالفان پیشین طالبان دست داشته و در این زمینه صدها نفر را سر به نیست کرده‌اند. 

 

بر بنیاد برخی گزارش‌ها هنوز هم هسته‌های امنیتی و جاسوسی بازمانده از دوره جمهوریت و حتی رژیم‌های سابق مانند کمونیست‌ها و خلقی‌ها در ساختار این سازمان فعال هستند و به رژیم طالبان در زمینه شناسایی، بازداشت، شکنجه و قتل افراد هدف کمک می‌کنند.

 

گفته می‌شود یکی از نهادهایی که در نتیجه تبانی و خیانت تاریخی اشرف غنی و دارودسته او به سلامت به طالبان و شبکه حقانی واگذار شد، ریاست امنیت ملی دولت جمهوری بود. به این ترتیب، طالبان نه تنها یک ساختار را به طور کامل و بی‌عیب و نقص تصاحب کردند؛ بلکه برای پیشبرد پروژه سرکوب و استحکام قدرت نامشروع خود از مسئولان و ماموران بی‌رحم این اداره که عمدتا توسط امریکایی‌ها و حتی رژیم‌های سابق آموزش دیده‌ بودند به طور گسترده استفاده می‌کنند. 

 

علاوه بر این، گفته می‌شود چینی‌ها نیز با در اختیار قرار دادن تکنولوژی‌های پیشرفته جاسوسی از شهروندان افغانستان به اداره مخوف استخبارات طالبان کمک کرده و کار این اداره برای شناسایی و سرکوب منتقدان و مخالفان رژیم حاکم را تسهیل کرده اند‌.

 

به این ترتیب، عوامل استخبارات طالبان در خدمت هر هدفی قرار دارند به جز حفاظت از شریعت و اجرای احکام اسلامی در جامعه افغانستان. 

 

اظهارات تازه رهبر طالبان اما نشان می‌دهد که رقابت‌های فشرده میان او و شبکه حقانی برای تحکیم تسلط خود بر اداره مخوف استخبارات این رژیم جریان دارد. 

 

اگرچه گفته می‌شود که اشرف غنی و تیم قومی او از همان آغاز، نهادهای امنیتی و جاسوسی دولت جمهوری را به رهبران شبکه حقانی سپردند و در این زمینه، ریاست امنیت ملی یا استخبارات رژیم طالبان، اهمیتی تعیین کننده و اساسی داشته است؛ اما به نظر می‌رسد که رهبر طالبان هیچگاه از تلاش برای تسلط بر این اداره چشم پوشی نکرده و این تلاش‌ها اخیراً تشدید شده است. 

 

بر بنیاد گزارش‌ها در پی اعلام اخراج گسترده ده‌ها هزار کارمند اداری و نیروی امنیتی رژیم طالبان به دستور ملا هبت الله، یکی از افرادی که نسبت به این اقدام معترض است عبدالحق وثیق؛ رئیس اداره مخوف استخبارات رژیم طالبان است. 

 

گفته می‌شود که او اخیرا به منظور انتقال اعتراض خود به رهبر طالبان به همراه سراج الدین حقانی و ملا یعقوب مجاهد؛ وزرای داخله و دفاع این رژیم به قندهار سفر کرد تا در دیداری رویارو با رهبر طالبان او را از ادامه اصلاحات در ساختارهای امنیتی منصرف کند. 

 

کارشناسان اما می‌گویند که هدف رهبر طالبان، مدیریت منابع مالی محدود این رژیم در پی قطع کمک‌های نقدی ایالات متحده نیست؛ بلکه نیت واقعی او اخراج و برکناری عناصر امنیتی و جاسوسی وابسته به شبکه حقانی و تسهیل تسلط نیروهای وفادار به خود بر گلوگاه‌های امنیتی و جاسوسی این رژیم است. 

 

به این ترتیب، سخنان تازه ملا هبت الله آخوندزاده؛ رهبر طالبان خطاب به نیروهای جاسوسی و امنیتی وابسته به استخبارات این رژیم نیز با وجود اینکه حاوی نصایح و توصیه‌های ظاهراً خیرخواهانه و مبتنی بر ملاحظات و دغدغه‌های امنیتی اوست؛ اما احتمالاً هدف اصلی آن تلاش برای تاثیرگذاری بر جاسوس‌های طالبان، تسلط قندهار بر هسته‌های امنیتی و جاسوسی این رژیم و استخدام ماموران اطلاعاتی و استخباراتی طالبان در پوشش حافظان شریعت به عنوان جاسوسان ملا هبت است.

 

نرگس اعتماد - جمهور