در روزگاری که شبکه‌های اجتماعی به بخش مهمی از زندگی انسان‌ها تبدیل شده‌اند، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا، مثل یک بلاگر فعال عمل می‌کند. او هر روز پیام‌های زیادی منتشر می‌کند و به‌ویژه این‌روزها با لحنی تند علیه ایران می‌نویسد. این پیام‌ها نه‌تنها سبک سیاسی خاص او را نشان می‌دهند، بلکه نشانه‌ای از تغییر بزرگ در نحوه ارتباط رهبران با مردم و تأثیر آن بر روابط بین‌المللی هستند.

 

برای فهم بهتر پیام‌های ترامپ، باید نگاهی به گذشته روابط ایران و امریکا بیندازیم. این روابط از دهه ۱۹۵۰، زمانی که امریکا در سرنگونی دولت محمد مصدق(نخست وزیر وقت ایران) نقش داشت، پر از چالش بوده است. انقلاب اسلامی سال ۱۹۷۹، گروگان‌گیری دیپلمات‌های امریکایی در تهران، و حمایت امریکا از صدام در جنگ ایران و عراق، تنش‌ها را بیشتر کرد. در دوره قبلی ریاست‌جمهوری ترامپ، خروج امریکا از توافق هسته‌ای (برجام) در سال ۲۰۱۸ و ترور سردار قاسم سلیمانی در سال ۲۰۲۰، روابط دو کشور را به نقطه‌ای بحرانی رساند. 

 

حالا که ترامپ دوباره رئیس‌جمهور است، پیام‌های او در شبکه‌های اجتماعی مانند اکس و تروث سوشال، این تنش‌ها را به شکلی جدید و عمومی‌تر نشان می‌دهند.

 

شبکه‌های اجتماعی به رهبران این امکان را داده‌اند که مستقیم با مردم صحبت کنند، بدون نیاز به رسانه‌های سنتی یا مذاکرات پشت‌پرده. این مانند اختراع چاپ در گذشته است که پیام‌ها را سریع به دست مردم می‌رساند. اما این ابزار می‌تواند خطرناک هم باشد. وقتی ترامپ در تاریخ 17 ماه جاری میلادی در اکس می‌نویسد: «ما آسمان ایران را کامل در کنترل داریم، تجهیزات آن‌ها به پای ما نمی‌رسد»، یا روز بعد در 18 ماه جون می‌گوید: «می‌دانیم رهبر ایران کجاست، هدف آسانی است، ولی فعلاً کاری با او نداریم»، این پیام‌ها به‌سرعت پخش می‌شوند و می‌توانند ترس و تنش ایجاد کنند. این پیام‌ها، به دلیل نفوذ گسترده ترامپ به‌عنوان رئیس‌جمهور، تأثیر زیادی دارند.

 

این پیام‌ها بخشی از چند تغییر بزرگ در دنیا هستند. نخست، سبک خاص ترامپ است که با پیام‌های ساده و احساسی، سعی می‌کند طرفدارانش را جذب کند. این روش به جای منطق، روی احساسات تمرکز دارد. دوم، شبکه‌های اجتماعی باعث می‌شوند مردم به دو گروه موافق و مخالف تقسیم شوند، که گفت‌وگو را سخت‌تر می‌کند. سوم، گاهی این پیام‌ها اطلاعات نادرستی پخش می‌کنند که درک مسائل پیچیده، مثل روابط ایران و امریکا، را دشوار می‌کند. چهارم، این تهدیدات علنی، مذاکره آرام و محترمانه را که در دیپلماسی رایج است، تضعیف می‌کنند.

 

این پیام‌ها تأثیرات زیادی دارند. در امریکا، ممکن است طرفداران ترامپ را هیجان‌زده کنند، اما دیگران را نگران یا ناراحت کنند. در سطح جهانی، این تهدیدها می‌توانند روابط با ایران را بدتر کنند. برای مثال، وقتی ترامپ در 18 ماه جون از ایران خواست «تسلیم بی‌چون‌وچرا» شود، این حرف می‌تواند به‌عنوان تهدید نظامی دیده شود. این موضوع می‌تواند به سوءتفاهم یا حتی درگیری منجر شود، به‌ویژه در منطقه حساسی مثل خاورمیانه.

 

ترامپ اولین کسی نیست که از فناوری برای ارتباط با مردم استفاده می‌کند. صدها سال پیش، مارتین لوتر با چاپخانه ایده‌هایش را به مردم رساند. در قرن بیستم، رادیو ابزار قدرتمندی برای سیاستمداران بود. اما شبکه‌های اجتماعی سرعت و تأثیر بیشتری دارند. یک پیام می‌تواند در چند دقیقه میلیون‌ها نفر را تحت تأثیر قرار دهد، و این هم قدرت بزرگی است و هم خطری جدی.

 

ترامپ با پیام‌هایش داستانی می‌سازد که ایران را دشمن امریکا و متحدانش، مثل اسرائیل، نشان می‌دهد. این داستان ساده است: یک طرف خوب و طرف دیگر بد. اما واقعیت روابط ایران و امریکا خیلی پیچیده‌تر است. شبکه‌های اجتماعی این داستان‌های ساده را تقویت می‌کنند و می‌توانند باعث شوند مردم مسائل را اشتباه درک کنند.

 

این پیام‌ها ما را به فکر آینده می‌اندازند. آیا شبکه‌های اجتماعی جای دیپلماسی سنتی را خواهند گرفت؟ آیا رهبران می‌توانند از این ابزارها برای صلح و گفت‌وگو استفاده کنند، به جای تهدید و درگیری؟ شاید روزی شاهد «دیپلماسی دیجیتال» باشیم، جایی که شبکه‌های اجتماعی به جای ایجاد تنش، به درک بهتر بین کشورها کمک کنند. اما برای این کار، باید از تهدید و خودنمایی فاصله بگیریم.

 

پیام‌های دونالد ترامپ علیه ایران در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهند که فناوری دیجیتال چقدر می‌تواند قدرتمند و در عین حال خطرناک باشد. این پست‌ها نه‌تنها روی روابط ایران و امریکا تأثیر می‌گذارند، بلکه می‌توانند دموکراسی، دیپلماسی، و صلح جهانی را به خطر بیندازند. 

 

در دنیایی که یک پیام می‌تواند مثل سلاح عمل کند، همه ما، از رهبران تا مردم عادی، باید با دقت بیشتری از این ابزارها استفاده کنیم. آینده جهان به این بستگی دارد که آیا می‌توانیم از شبکه‌های اجتماعی برای ساختن پل‌های ارتباطی استفاده کنیم یا خیر.

سارا حسین زاده - خبرگزاری جمهور

 

منابع:

- [Trump Warns “We” Control Iran’s Airspace in Ominous Post | The New Republic](https://newrepublic.com/post/196916/donald-trump-threat-israel-iran-airspace)

- [Trump calls for Iran's 'unconditional surrender' as Israel-Iran air war rages on | Reuters](https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/trump-urges-tehran-evacuation-iran-israel-conflict-enters-fifth-day-2025-06-17/)